A
ESCOLA DE VELA da Real e Ilustre COFRADÍA DA DORNA
Para explicar a creación da Escola de Vela da Real e Ilustre Cofradía da
Dorna hai que remitirnos á constitución en Ribeira da Asociación Cultural “Real
e Ilustre Cofradía da Dorna” un 28 de decembro de 1990 e a creación dos seus
estatutos fundacionais que textualmente dicen:
Art. 2: O fin principal desta
asociación será a organización e celebración da FESTA DA DORNA (24 de xullo),
así como a organización de todo tipo de actos culturais, medioambientais e
formativos relacionados co mar, as actividades mariñeiras e a exaltación,
recuperación e promoción da embarcación típica da ría de Arousa chamada DORNA.
Tendo este obxectivo primordial como punto de partida, a Real e Ilustre
Cofradía da Dorna traballou a reo desde os seus inicios na procura do mesmo. Na
súa labor de recuperación a R. e I. Cofradía da Dorna iniciou un proceso de
documentación e busca de financiamento que converxeu no proxecto de
recuperación da dorna xeiteira, noutros tempos embarcación senlleira das nosas
costas e que terminou desaparecendo baixo os procesos de modernización da flota
pesqueira galega.
Ese pulo callou na construción dunha dorna xeiteira na carpintería de
ribeira de Domingos Ayaso en Aguiño. Deste xeito, botouse ó mar a dorna
xeiteira bautizada co nome provisional de “Xacobeo 93”. O motivo deste nome foi
o patrocinio da Xunta de Galicia xa que a nosa dorna representou a Galicia na
primeira festa marítima de Brest no ano 1992, xunto a un pequeno grupo de
embarcacións galegas.
Posteriormente sería bautizada co nome de “VIRXE DO CARME” seguindo a
tradición establecida nos primeiros anos de celebración da “Festa da Dorna”.
Loxicamente a botadura da “Virxe do Carme”, levaba consigo a creación dunha
Escola de Vela, como así se fixo.
A Real e Ilustre Cofradía da Dorna participou na primeira edición da Festa
Marítima de Brest en 1992 como quedou dito e alí os homes e mulleres da
Cofradía da Dorna reuniron unha información moi importante e fixeron contactos
moi proveitosos con mariñeiros e asociacións do ámbito da cultura marítima do
Atlántico europeo. Aquela participación foi determinante no futuro da nosa
asociación e dos representantes da cultura mariñeira galega: á volta de Brest un
pequeno grupo de asociacións constituímos a Federación Galega pola Cultura
Marítima (FGCM).
Toda aquela emoción e paixón deu como froito, algo que co paso do tempo, é
un fito na defensa da cultura mariñeira e do tecido patrimonial que gravita
arredor dela: os Encontros de Embarcacións Tradicionais de Galicia. Para
nós, a Real e Ilustre Cofradía da Dorna, é un profundo orgullo ter sido os primeiros
organizadores deste evento que vai moito máis alá dunha xuntanza de
embarcacións. Aquel I Encontro celebrouse no porto de Ribeira no ano 1993. O
resto é unha fermosa historia construída polo traballo e paixón de moitos homes
e mulleres que aman a nosa cultura mariñeira e que cada dous anos fan máis
grandes e importantes os Encontros de Embarcacións Tradicionais de Galicia.
A Escola de Vela da Real e Ilustre Cofradía da Dorna é participante
habitual das actividades organizadas pola FGCMF ou das súas asociacións
integrantes. Entre esas presenzas subliñamos as máis importantes sen desmerecer
outras nas que participamos:
Festa Marítima de BREST (celébrase neste porto da Bretaña cada catro anos):
1992, 1996, 2000, 2004, 2008
Encontros de Embarcacións Tradicionais de Galicia: Ribeira (1993), Coruxo
(1995), O Grove (1997), Rianxo (1999), Combarro (2001), Illa de Arousa (2003),
Cambados (2005), Ferrol (2007), Muros (2009), Carril (2011), O Freixo (2013),
tendo no horizonte Cabo de Cruz (2015)
I Regata de Velas Cangrexas-II Premio AGABACE no Cabo de Cruz (2014)
IV Xuntanza de Embarcacións Tradicionais Deputación de Pontevedra en Punta
Moreiras-O Grove (2014)
A Escola de Vela organiza singladuras pola ría de Arousa de marcado contido
antropolóxico e cultural (entendendo a gastronomía e a enoloxía como parte
integrante destes conceptos), visitando os portos da ría en navegacións que se
combinan co lúdico e o festivo. Como mostra deste xeito de entender a
navegación en dorna, a “NAI” leva máis de dez anos amarrando no porto de Rianxo
para celebrar cos nosos irmáns rianxeiros a festa da Guadalupe, cando o tempo o
permite. As nosas dornas visitan con asiduidade, fundamentalmente, os portos
arousáns e non é estraño ve-las amarradas nos peiraos de Vilagarcía, A Illa, A
Pobra do Caramiñal ou Palmeira, onde sempre atopamos xente coma nós, apaixonada
das embarcacións tradicionais e da nosa cultura marítima.